Lm Ngô Tôn Huấn
Trong Tin Mừng Thánh Mathêu, Chúa Giêsu đã nói với các môn đệ
như sau:
“Thầy bảo thật anh em : người giầu có khó vào Nước Trời. Thầy
còn nói cho anh em biết : Con lạc đà chui qua lỗ kim còn dễ hơn người giầu vào
Nước Thiên Chúa” (Mt 19: 23- 24; Mc 10:25).
Chúng ta hiểu thế nào cho đúng về lời Chúa trên đây ?
Chúa đã nói với các môn đệ những lời trên đây trong hoàn cảnh
một thanh niên giầu có đển gặp Chúa nhưng đã buồn rầu bỏ đi vì không thể nghe
theo lời Chúa muốn anh bán hết tài sản của mình để cho người nghèo vì anh có
nhiều của cải. (Mc 10: 17-22) Chính vì anh không thể từ bỏ sang giầu ở đời này
để đổi lấy kho tàng phú quí vĩnh cửu trên Trời, nên Chúa mới nói thêm với các
môn đệ như sau “Những người giầu có thì khó vào Nước Thiên Chúa biết bao!” (cf
Mc 10:23)
Như vậy có phải Chúa lên án những người giầu có ở thế gian
này không ?
Trước khi trả lời câu hỏi này, thiết tưởng cần nói qua về lợi
ích của tiền bạc và của cải vật chất trong đời sống của con người trên trần thế
này.
Thật vậy, đời sống con người bao gồm cả hai mặt tinh thần và
thể xác. Do đó, không thể chú trọng về mặt này mà bỏ quên mặt kia. Không thể chỉ
đề cao đời sống tinh thần mà quên lãng hay lơ là nhu cầu của thân xác, đòi hỏi
có cơm ăn, áo mặc nhà ở và phương tiện di chuyển. (ở Mỹ, người đi rửa chén, hầu
bàn ăn trong các nhà hàng cũng phải có xe hơi để đi làm, không riêng gì những
công tư chức đi làm ở các công sở). Do đó, thỏa mãn những nhu cầu trên là điều
chánh đáng và phù hợp với đạo đức. Nhưng muốn giải quyết thì phải có tiền và những
phương tiện vật chất cần thiết cho một đời sống hợp với nhân phẩm. Do đó, không
có gì là sai trái khi mọi người phải làm việc, hoặc buôn bán để kiếm tiền nuôi
sống bản thân và gia đình. Giáo Hội cũng cần tiền để chi phí cho những nhu cầu
thiêng liêng và mục vụ như phúc âm hóa thế giới, đào tạo chủng sinh, trợ giúp
các xứ truyền giáo, các địa phận nghèo ở Phi Châu và Á Châu v.v.
Như thế, không ai có thể ngây thơ nói rằng chỉ cần tinh thần
chứ không cần tiền hay của cải vật chất. Sự thật phải nhìn nhận là con người
nói chung và Giáo Hội nói riêng đều cần có tiền và phương tiện vật chất tối thiểu
để chi phí và xử dụng cho những nhu cầu rất cần thiết.
Nhưng có tiền để chi dùng vào những mục đích chinh đáng thì
khác xa với lòng ham mê tiền của hơn cả những giá trị tinh thần và nhất là hơn
cả yêu mến Thiên Chúa là cội nguồn của mọi phú quý giầu sang vĩnh cửu. Người
không có tín ngưỡng thì tiền bạc, của cải vật chất và danh vọng trở thành mục
đích tôn thờ, yêu mến của họ . Người tín hữu Chúa Kitô, ngược lại, phải tôn thờ
Thiên Chúa trên hết mọi sự, và chỉ coi tiền bạc, của cải vật chất kể cả danh vọng
như phương tiện tốt để sống hữu ích cho bản thân và làm việc bác ái mà thôi.Đó
là lý do tại sao Chúa Giêsu đã chúc phúc cho “những ai có tâm hồn nghèo khó vì
Nước Trời là của họ.” (Mt 5:3)
Có tâm hồn nghèo khó thì không làm nô lệ cho tiền của, cho sự
giầu sang chóng qua ở trần gian này, đến nỗi quên mất hay coi thường kho tàng
trên Trời “>nơi mối mọt không làm hư nát, nơi trộm cắp không đào ngạch mà lấy
đi được.” (Mt 6: 20; Lc 12: 33).
Không phải chỉ người tín hữu giáo dân cần có tâm hồn nghèo
khó, mà cách riêng, các giáo sĩ và tu sĩ phải là những người nêu gương sáng trước
tiên về tinh thần khó nghèo của Phúc Âm để không còn thi nhau ra nước ngoài tìm
tiền hết đợt này đến đợt khác, làm phiền rất nhiều cho giáo dân ở Mỹ, ÚC,
Canada v.v. Cụ thể, tại sao Giám mục hay Bề Trên các Nhà Dòng, Tu Hội không ở
nhà lo dạy dỗ, đào luyện,và thăm viếng những xứ hay cộng đoàn nghèo mà cứ bỏ đi
một năm mấy lần ra nước ngoài làm gì ? xin tiền? Nhưng mang nhiều tiền về làm
gì ? để giúp người nghèo, giúp các nhà Dòng thiếu cả nước mắm cho các nữ tu
dùng bữa hàng ngày, hay để sửa sang nhà ở cho thêm sang trọng, tiện nghi hơn để
sống thoải mái cho cá nhân mình trong khi bao nhiêu giáo dân và giáo sĩ thuộc
quyền coi sóc vẫn đang thiếu thốn về nhiều mặt ??? Đây là một thực trạng đáng
buồn mà vì lương tâm và lòng yêu mến Giáo Hội phải bất đắc dĩ nói thêm một lần
nữa chứ không hề có ác ý đả phá ai để làm gì. Ai có tai thì nghe.
Trở lại vấn đề nghèo khó nội tâm, người có nhiều tiền bạc và
của cải vật chất vẫn có thể sống nghèo khó vì không tôn thờ hay làm nô lệ cho
tiền bạc. Trái lại, chỉ dùng tiền bạc và của cải vật chất làm phượng tiện sống
hữu ích cho mình và thực thi bác ái với anh chị em kém may mắn cụ thể là chia sẻ,
giúp đỡ những người nghèo khó thực sự về vật chất như không đủ cơm ăn, áo mặc
và vô gia cư. Xử dụng tiền của vào những mục đích này chắc chắn là điều đẹp
lòng Chúa và mưu ích thiêng liêng cho những ai giầu có mà biết khôn ngoan dùng
tiền của để mua lấy “Kho tàng Nước Trời” như Chúa Giêsu đã nói với người thanh
niên giầu có trong Tin Mừng Marcô (Mc 10: 21).
Để chỉ rõ mối nguy hại của sự giầu có mà thiếu bác ái, Phúc
Âm thánh Luca kể dụ ngôn về người giầu có bị phạt xuống hỏa ngục trong khi người
nghèo La-z a-rô được vào Thiên Đàng bên Tổ Phụ Abraham (Lc 16: 19-26). Người giầu
bị phạt không phải vì tội giầu có, phú quý khi còn sống mà bị phạt vì không có
lòng bác ái, không chút thương người nghèo La-da-rô hằng ngày ngồi ăn xin trước
cửa nhà mình mà không được bố thí cho chút của ăn dư thừa.
Cụ thể hơn nữa là Dụ ngôn ngày Phán xét chung trong Phúc Âm
Thánh Matthêu, Chúa (Đức Vua) nói với những người ở bên trái như sau:
“Quân bị nguyền rủa kia, đi đi cho khuất mắt ta mà vào lửa đời
đời, nơi dành sẵn cho tên Ác Quỷ và sác sứ thần của nó. Vì xưa Ta đói, các người
đã không cho ăn; Ta khát các người đã không cho uống…Ta trần truồng các người
đã không cho mặc; Ta đau yếu và ngồi tù,các ngươi đã chẳng thăm nom.” (Mt 25:
41-43 )
Như thế rõ ràng cho thấy, về một phương diện, Chúa Kitô thực
sự hiện diện nơi những người khèo khó, đói rách, bệnh hoạn và tù đầy. Và Người
mong đợi những ai giầu có, sẵn phương tiện vật chất hãy mở lòng bác ái thương
giúp những anh chị em xấu số, đang sống kiếp nghèo hèn trong mọi xã hội chuộng
vật chất, ích kỷ, vô luân và phi nhân bản ở khắp nơi trên thế giới ngày nay.
Chúa đến trần gian để cứu chuộc cho nhân loại khỏi chết vì tội,
nhưng Người không tiêu diệt hết tội, bệnh tật, tai ương và nghèo đói trong trần
gian này. Những thực tại này còn tồn tại đó để cho con người phải chiến đấu chống
lại tội lỗi mà lập công, cũng như có dịp tốt để thi hành bác ái đối với những
người nghèo khó, đau yếu bệnh tật, hoặc gặp những tai biến như động đất, sống
thần (Tsunami) bão lụt, hỏa hoạn…
Những người bị Chúa quở phạt trên đây là những kẻ, khi còn sống,
có phương tiện vật chất dồi dào nhưng đã không biết chia sẻ, thương giúp những
người nghèo khó. Cho nên sự giầu có đã trở thành trở ngại cho họ được vào Nước
Trời để hưởng vinh phúc giầu sang bất diệt với Chúa
Điều nguy hại lớn nhất của lòng ham mê tiền của và sang giầu
ở đời này là khiến con người trở nên ích kỷ, lãnh cảm (numb) trước sự đau khổ
vì nghèo đói của biết bao đồng loại ở khắp mọi nơi trên thế giới – và tệ hại
hơn nữa- là bóc lột người khác cách tàn nhẫn để làm giầu cho mình. Ham mê tiền
của cũng dẫn đưa con người đến chỗ phản bội, quên tình quên nghĩa với người
khác kể cả ân nhân của mình. Đó là trường hợp của Giuđa It-ca-ri-ôt, một trong
12 môn đệ của Chúa Giêsu đã bán Thầy lấy 30 đồng bạc và thất vọng đi treo cổ tự
tử sau đó. (Mt 27: 5)
Như vậy, ham mê của cải, tiền bạc ở trần gian này là mối
nguy hại và là trở ngại lớn nhất cho những ai muốn tìm sự sang giàu trên Nước
Trời.
Và chính vì mối nguy hại đó mà Chúa phải cảnh giác chúng ta
chớ nên ham mê tiền của ở đời này đến nỗi không còn mong muốn tìm kiếm sự sang
giầu đích thực của Nước Trời, nơi trộm cắp không thể lấy được. Nói khác đi, chỉ
những ai giầu có mà không biết dùng của cải vào việc mưu ích cho phần rỗi của
mình và giúp ích cho người khác thì mới đáng bị chê trách mà thôi. Ngược lai, nếu
biết dùng tiền của như phương tiện hữu ích để thực thi đức ái thì chắc chắn
không có gì phải phiền trách.
Tóm lại, Chúa không lên án những người giầu có chỉ vì họ giầu
có mà vì có những người giầu làm nô lệ cho tiền của đến nỗi tôn thờ nó thay vì
chỉ phải tôn thờ Chúa trên hết mọi sự, như Chúa đã dạy các môn đệ xưa : “Anh em
không thể vừa làm tôi Thiên Chúa vừa làm tôi tiền của được” (Mt 6: 24).
Xin Chúa cho chúng ta sự khôn ngoan của Phúc Âm để biết dùng
tiền của và phương tiện vật chất để làm vinh danh Chúa và mưu ích cho mình và
cho người khác.
No comments:
Post a Comment